Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy)
Szatan (stylizacja)
pastel na papierze (1920)
Muzeum Narodowe w Warszawie
Witkacy (1885 - 1939) często odwoływał się do młodopolskiego wątku różnic płci. Najbardziej wyrazistym przykładem jest Szatan oraz Kuszenie Adama - oba z 1920 r.
"Według mnie, kobieta z natury swej musi być zasadniczo psychiczną sadystką i fizyczną masochistką, podczas gdy mężczyzna musi być ogólnie psychicznym masochistą, fizycznym zaś sadystą." (z wywiadu z Bruno Schulzem).
"Cała psychika danego artysty, wszystkie jego wspomnienia przeżyć dawnych, cały jego świat wyobrażeń i uczuć, który czyni to, że niezależnie od jego zdolności przeniesienia wizji w rzeczywistość, jest on tym właśnie, a nie innym Istnieniem Poszczególnych, o takim właśnie charakterze i właściwościach psychicznych".
Szkice estetyczne, 1922